Woonfraude, wat is het en wat kun je er tegen doen?

Wonen in een veilige, fijne woonomgeving: dat willen we allemaal. Woonfraude zorgt ervoor dat dit een stuk lastiger wordt. De wachtlijsten worden door fraude langer, de overlast neemt toe, de leefbaarheid neemt af. Daarom is het zaak om er hard tegen op te treden. Wat is woonfraude precies, hoe herken je het? En wat kun je ertegen doen?

Wat is woonfraude?

Woonfraude is een containerbegrip. We staan er alle vormen van onrechtmatige bewoning onder. Alles wat niet met normaal wonen te maken heeft, is woonfraude, blijkt uit het Woonfraude Dossier. Denk bijvoorbeeld aan onrechtmatig doorverhuren, overbewoning, toeslagenfraude, het gebruiken van de woning als drugspand, et cetera. De werkelijkheid wordt anders voorgesteld dan op papier of digitaal.

Steeds meer woningcorporaties en aanbieders van huurwoningen zijn helemaal klaar met woonfraude. Ze worden gedupeerd door mensen die de woning niet gebruiken voor waar deze voor bedoeld is: wonen en een sociaal, maatschappelijk betrokken leven leiden. Het zorgt voor overlast en voor extreem lange wachtlijsten. Daarom zetten verhuurders in op de aanpak hiervan.

Voorbeelden van woonfraude

Wanneer we het hebben over woonfraude, verstaan we daaronder ieder oneigenlijk gebruik van een (sociale) huurwoning. Dat varieert van illegale onderverhuur tot aan hennepteelt en complete drugslaboratoria. Bij illegale onderverhuur betaalt de huurder een lage huur aan een woningcorporatie, en vraagt deze aan de onderhuurder een hoger bedrag. Het kan ook zijn dat de huurder illegaal een woning doorgeeft aan vrienden of familie, om zo de lange wachtlijsten te omzeilen. Dat is onrechtmatig.

Het kan ook zijn dat er sprake is van uitkeringsfraude. Dan wordt een woning bijvoorbeeld aangehouden voor andere doelen, bijvoorbeeld om een bijstandsuitkering of huurtoeslag te krijgen, terwijl deze persoon in werkelijkheid niet op het adres verblijft. Dan woont deze persoon bijvoorbeeld nog bij zijn ouders of bij een ex-geliefde.

Steeds vaker komen ook hennepteelt en drugslaboratoria voor in sociale huurwoningen. Bewoners laten zich dan verleiden om hennep in de woning te telen of om drugs te maken. In de praktijk betekent dat een hoop overlast: een komen en gaan van mensen aan de deur, en bovendien komt de veiligheid in het geding. Bij dit soort zaken kan namelijk stroom worden afgetapt, waardoor er kortsluiting ontstaat, er apparatuur oververhit raakt en uiteindelijk kan resulteren tot brand. Daar zit niemand op te wachten.

Wat kun je doen aan woonfraude?

Eigenlijk kun je als omstander maar weinig doen. Je kunt natuurlijk niet mensen bij het huis wegsturen of ze eigenhandig verwijderen. Dat zou eigen rechter spelen zijn, en dat mag niet. Wat je wel kunt doen, is je ogen openhouden en een melding maken. Vermoed je bijvoorbeeld dat er hennepteelt plaatsvindt in een woning, dan is dat een goede reden om direct de politie in te lichten.

Denk je dat er meer mensen in een huis wonen dan is toegestaan? Dan kun je dat melden aan de eigenaar van de woning, zoals de woningcorporatie. Deze kan dan optreden en mogelijk zelfs de huur opzeggen. Op die manier voorkom je overlast en voorkom je onrechtmatige bewoning.

Waarom is woonfraude zo’n groot probleem?

Wil je in Nederland een (sociale) huurwoning, dan moet je je daarvoor inschrijven. We maken in Nederland gebruik van een woonruimteverdeelsysteem. Dat systeem kent regels, die ervoor zorgen dat de verdeling van woningen zo eerlijk mogelijk gebeurt, Daarom moet iedereen op diens beurt wachten. Woonfraude zorgt ervoor dat mensen die recht hebben op een woning, onrechtmatig lang moeten wachten. En dat terwijl er al lange wachtlijsten zijn in ons land.

Onrechtmatige bewoning staat een eerlijke verdeling van de woonruimte in de weg. Mensen dringen immers illegaal voor in de wachtrij. Omdat we in Nederland kampen met een woningtekort, is deze situatie bijzonder onwenselijk. Daarnaast is het ook slecht voor de leefbaarheid in bijvoorbeeld trappenhuizen, buurten en wijken. Illegale bewoners kunnen namelijk voor flinke overlast zorgen. Bijvoorbeeld als het gaat om hennepteelt of andere illegale zaken.

Meld woonfraude!

Het is altijd een goed idee om woonfraude te melden. Dat kun je bijvoorbeeld doen bij de eigenaar van de woning, vaak de woningcorporatie. Ook kun je een melding maken bij de gemeente of bij de politie of het Centraal Meldpunt Nederland. Alleen met de hulp van omwonenden komen autoriteiten woonfraude op het spoor. Neem daarom altijd contact op met de organisaties en autoriteiten om woonfraude op te laten sporen. Op die manier werk je mee aan een veilige en prettige woonomgeving, én zorg je ervoor dat het woningtekort geen verhaal zonder end wordt.